EMİNEYLE WEMİNE

O tarihlerde yirmili yaşlardayım, ODTÜ de okuyorum, 68 kuşağıyız ya, bir yandan Türkiyeyi değiştirme ve kurtarma çabasındayım ama bir yandan da briç ve satranca merakım üst düzeyde. Boş vakitlerimde Ulus’taki Santral kahvesine gidiyorum. Santral kahvesi o günkü gençliğin eğitim yeri gibi, bir tarafta satranç tahtaları ve Türkiye’nin ustaları, hatırladığım isimlerden Reşat Vekilli yaşlı bir ağabeyimiz, genç millilerden de Gültekin daha yeni Fransadan dönmüş, Gültekin üç kişiye karşı üç tahtada körleme oynayabilen bir yetenek, Reşat ağabey ise İstanbuldan gelen Türkiye şampiyonu Seracettin Bilyap’la vidolu satranç oynayan bir Türkiye ustası, kahvenin öbür tarafında bilardo masaları, masaların ustası bugünkü Semih Saygıner’in hocası Bora Karatay, zaman zaman bize bilardo gösterileri yapan Bora o tarihte Avusturya – Avrupa şampiyonuydu. Bizler de ortada briç oynayan gençlik. O kahveden üç alanda da Türkiye şampiyonları yetişti. Satrançı severdim ama briçle bağım nedeniyle birinci ilgi alanım olamadı. Satrançta deep blue, deeper blue gibi bilgisayar programları yazıldı, bu programlarla Karpov, Kasparov gibi dünya bir numaralı büyükustalar müsabakalar yaptılar, yanlış hatırlamıyorsam berabere kalabildiler. Şimdi o seviyede bir satranç ustası bile bir makineyi yenemiyorsa diğer satranççıların işi çok zor robotlar karşısında kazanma şansımız yok artık. Dünyanın en büyük briç sitesi BBO da akşamları briç oynamayı seviyorum. Orada çoğunlukla Zeynep ve ben briç makinalarını çağırıp o teneke kızlara karşı oynamayı seviyoruz. GIBE ve GIBW oturuyorlar bizde kuzey güney. Kızlara Emine ve Wemine isimlerini taktık. Ama neden satrançta bu kadar insan üstü bir düzeye çıkan robotlar briçte o seviyenin yanına bile yaklaşamıyor? Sanırım briçte robotların bir türlü akıl erdiremediği bir başka özellik var satranca göre. Briçte matematiksel beyin dediğimiz hesap yöntemi dışındaki başka bir beceri kimi zaman başarının temelini oluşturuyor. Bunu da robot kızlara vermek mümkün olamadığı için genelde düzgün oynasalar da olay matematiksel çözümün dışına çıktığında dağılıyorlar. Bu beceri üst düzey briç oynayanlar için olduğu kadar yaşam için de çok önemli, çünkü kimi zaman yalnızca matematiksel hesaplamalar başarı için yetmiyor.
02.Aralık.2007