BRİÇİN TARİHÇESİ

Bu kadar zamandır bu köşede yazıyorum, briçin tarihçesi hakkında arada bir iki laf etmeme karşılık bilinenleri bir araya toplamadığımı fark ettim. Bugün bunu yapalım istiyorum.

Briçin atası olan ‘whist’ oyununun çıkış tarihi bilinmemekle birlikte ilk defa 1529 yılında rahip Lattimer’in güncesinde rastlandığına göre başlangıcının çok daha eskilere dayandığını söyleyebiliriz. 1830 yıllarına kadar whist oyunu hakkında nadir bulgular olmasına karşılık bu tarihten sonra aristokrat çevrelerde ismi sık sık duyulmaya başladı. İlk whist yarışmasını 1857 yılında Londra’da Cavendish klüpte görmekteyiz. Klüpler arası ilk yarışma ise Amerikada 1882 yılında New Orleans’ta yapıldığı bilinmektedir. Briç ismiyle Whist’in modernize edilmiş şekli ise Amerika ve İngiltere’de yaklaşık aynı yıllarda 1890’larda görülmeye başlamış ve hızla whistin yerini almaya başlamıştır. Briç ismiyle ilk oyun İngiltere’de 1892’de St. George klüpte kayda geçmiştir. Oyunun isim babası olan Albay Studdy whist’in bu yeni şeklini 1877-1878 Osmanlı – Rus savaşları sırasında Plevne siperlerinde oynadıklarını ve Levanten kökenli bir oyun olduğunu söylediği bilinmektedir. Bu bilgi A.M.Keiley adlı bir kişinin 1886 yılına ait bir mektubunda kendisinin Kahire’de Hidiv klüp üyesi olduğunu ve briç oyununun bu klüpteki en saygın kağıt oyunu olduğunu yazmasıyla da doğrulanmaktadır.

Ayrıca 1873 yılı Ağustos ayında İtalya elçiliğinde tercüman olarak çalışan ‘Graziani’ isimli İtalyan İtalya’daki ailesine yazdığı mektupta, Bank of Konstantinople müdürü Georges Coronio’nun Büyükdere’deki evinde Mr.Eugenidi’nin ve Romen finansçı Sergiadi’nin katıldıkları davette briç isminde bir kağıt oyununu öğrendiğini yazmıştır. Briç isminin de İstanbul’un yeni ve eski kısımlarını birbirine bağlayan Galata köprüsünden kaynaklandığı, eski İstanbul’da günlük işlerini bitiren bazı Levantenlerin Pera’da Galata köprüsüne bakarak bu oyunu oynadıkları söylentiler arasındadır.
21.=cak.2007